Fyrirbyggjandi löggæsla

Það er hrikalegt áhyggjuefni að virðingarleysi fyrir friðhelgi einkalífs og mannhelgi sé orðin svo útbreidd að svona ráðabrugg geti gengið árum saman án þess að gripið sé í taumana.

Persónuverndarsamtök í Bandaríkjunum hafa nýlega vakið athygli á einkar óhuggulegu samstarfi sem komið hefur verið á milli menntamálayfirvalda og lögreglu í Pasco sýslu í Flórída. Þar hefur greining á gögnum leitt til þeirrar niðurstöðu að ýmis konar viðvörunarbjöllur úr gögnum skólakerfisins eru notuð til þess að hefja snemmbær inngrip í líf ungmenna sem talið eru líkleg til að lenda á refilstigum.

Fylgst er með mætingu nemenda, hegðunarbrotum og margvíslegum öðrum atriðum sem saman teikna upp heildstæða—en ákaflega ómanneskjulega—mynd af unglingum. Lögreglan fær aðgang að þessum gögnum og hefur á síðustu árum notað þau til að hefja eftirlit með unglingum sem gervigreindin hefur stimplað sem upprennandi glæpamenn. Fjölmörg dæmi eru um að lögregluþjónar hafi mætt inn á heimili þessar ungmenna og komist þar á snoðir um hitt og þetta smotterí sem börnin eða foreldrar þeirra hafa verið sektuð fyrir. Hið stöðuga eftirlit og ítrekuðu afskipti lögreglu af ungmennunum hefur því átt þátt í því að hjálpa spá gervigreindarinnar að rætast; því flestir vita að undir stöðugu eftirliti lögreglu þá endar með því að hægt er að nánast alla á smávægilegum misfellum, hvort sem það eru umferðarlagabrot, sóttvarnabrot eða eitthvað annað sakleysislegt.

Þetta ískyggilega samstarf milli skólayfirvalda, sem ættu að standa vörð um réttindi stúdenta, og lögreglunnar, hefur viðgengist í allnokkur ár. Það er hrikalegt áhyggjuefni að virðingarleysi fyrir friðhelgi einkalífs og mannhelgi sé orðin svo útbreidd að svona ráðabrugg geti gengið árum saman án þess að gripið sé í taumana. Það miður virðist þetta þó frekar vera lýsandi fyrir núverandi ástand heldur en hitt, eins og sjá má á vilja fólks til þess að gefa möglunarlaust upp á bátinn margvísleg mannréttindi í tengslum við faraldurinn. Þessi þróun getur leitt í mikilla hörmunga, og það getur gerst hratt. Þess vegna er lífsnauðsynlegt fyrir öll samfélög þar sem virðing fyrir mannréttindum ríkir að mikilvægi persónuverndar og mannvirðingar sé haldið á lofti og að fyrir þessum gildum sé barist.

Latest posts by Þórlindur Kjartansson (see all)

Þórlindur Kjartansson skrifar

Þórlindur var fyrsti og lengi vel eini lesandi Deiglunnar. Hann hóf að skrifa á Deigluna í mars árið 2000.